چكيده:

حوزه­ ی جغرافیایی گیلان از دیرباز محل سکونت اقوام مختلفی بوده است هریک از این اقوام کهن، آثار و بقایایی از تمدن و فرهنگ را به یادگار گذاشته­اند.

در صدر این اقوام و ساکنان گیلان می­توان از اقوام: آماردی و تالش سخن گفت. تالش­ ها در منابع تاریخی مربوط به دوره باستان، کادوس نام داشتند و نام کنونی تالش در دوره­ی اسلامی در متون تاریخی متداول و رایج شده است. آماردی­ها هم نیا و اجداد قوم گیلک به شمار می­ آمدند که در حواشی رودخانه سفیدرود سکونت داشتند. به جهت سکونت آنان در اطراف این رودخانه، یونانی ها اسم این رودخانه را در منابع خود آماردوس یا آمار درس نوشته ­اند.

با توجه به اهمیت علم باستان­شناسی در بازشناسی هویت تاریخی ملل جهان، نیاز است که در یک تحقیق جامع و مستند سهم و دخالت هریک از اقوام کهن در آفرینش فرهنگ و تمدن شناسایی شود تاکنون پژوهش جامع و همه جانبه­ای در مورد سه حوزه تمدنی: مارلیک، املش و تالش ارائه نشده است البته این به این معنی نیست که در مورد معرفی این اماکن کهن و آثار قدیمی منابعی به چاپ نرسیده است بلکه علاوه بر گزارش علمی و وجود اطلاعات پراکنده و غیرمتجانس و در بعضی از مواقع هم ناهمگن، ضرورت دارد که در یک تحقیق با ملاحظه روش متناسب تحقیقی، علاوه بر سامان­دهی و ایجاد ترتیب علمی در میان نوشته­ ها و آثار موجود، ناگفته­ ها و یا کم گفته­ های این اکتشافات و گزارش ­های مرتبط با آن، بیشتر مورد توجه قرار گیرد و از انجام فعالیت­ های تکراری و خسته کننده پرهیز به عمل آید.

 

محقق: فریدون شایسته

سال:1390